Ο Ν.3888/30-9-2010 καθόρισε τις προϋποθέσεις υπαγωγής επιχειρήσεων στην περαίωση εκκρεμών υποθέσεων φορολογίας εισοδήματος και λοιπών φορολογικών αντικειμένων επιτηδευματιών, οι οποίες αφορούν διαχειριστικές περιόδους που έκλεισαν μέχρι και τις 31/12/2009. Εν αναμονή των σχετικών διευκρινίσεων με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, αποκωδικοποιούμε τις βασικές διατάξεις στην παρούσα ανάλυση.
Πρόσφατα ,το υπουργείο Οικονομικών προχώρησε στην αποστολή διευκρινίσεων.Διαβάστε σχετικά με την διευκρινιστική εγκύκλιο .
1.1 Υπαγόμενες υποθέσεις
Ως υπαγόμενες θεωρούνται οι εκκρεμείς υποθέσεις για διαχειριστικές χρήσεις μέχρι 31/12/2009, για τις οποίες μέχρι την ημερομηνία έναρξης ισχύος του νόμου (30/9/2010), ισχύουν τα εξής :
α) δεν έχει αρχίσει ο έλεγχος ή έχει αρχίσει και δεν έχει περατωθεί,
β) έχει εκδοθεί φύλλο ελέγχου ή πράξη αποτελεσμάτων, αλλά δεν έχει οριστικοποιηθεί,
γ) εκκρεμούν στα διοικητικά δικαστήρια μετά από άσκηση εμπρόθεσμης προσφυγής ή έφεσης και δεν έχουν συζητηθεί στο ακροατήριο του δευτεροβάθμιου δικαστηρίου. Ως εκκρεμείς θεωρούνται και οι υποθέσεις για τις οποίες έχει εκδοθεί οριστική απόφαση του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου και δεν έχει παρέλθει η προθεσμία άσκησης έφεσης για κάποιον από τους διαδίκους,
δ) έχουν ήδη ελεγχθεί και:
- έχουν εκδοθεί συμπληρωματικά φύλλα ελέγχου ή πράξεις προσδιορισμού αποτελεσμάτων ή φόρου προστιθέμενης αξίας (Φ.Π.Α.) ή λοιπές εν γένει τέτοιες πράξεις, που είτε δεν έχουν οριστικοποιηθεί είτε εκκρεμούν στα διοικητικά δικαστήρια και δεν έχουν συζητηθεί στο ακροατήριο του δευτεροβάθμιου δικαστηρίου, ή
- έχουν εκδοθεί, μέχρι την 31.8.2010, αποφάσεις επιβολής προστίμου Κ.Β.Σ. που είτε δεν έχουν οριστικοποιηθεί είτε εκκρεμούν στα διοικητικά δικαστήρια και αφορούν συμπληρωματικά στοιχεία με βάση τα οποία δεν έχει διενεργηθεί ακόμη έλεγχος στις λοιπές φορολογίες.
ε) Υποθέσεις που αφορούν δηλώσεις οι οποίες υπήχθησαν στις διατάξεις των άρθρων 13 έως 17 του ν. 3296/2004 και περιλαμβάνονται στις επιλεχθείσες προς έλεγχο δηλώσεις σύμφωνα με τις 1105941/1845/ΔΕ−Α/ΠΟΛ 1130/2007 και 1028045/1232/ΔΕ−Α/ΠΟΛ 1035/2009 και για τις οποίες κατά την ημερομηνία έναρξης ισχύος του παρόντος δεν έχει αρχίσει ο έλεγχος ή έχει αρχίσει και δεν έχει περατωθεί.
στ) Υποθέσεις που αφορούν δηλώσεις οι οποίες υπήχθησαν στις διατάξεις των άρθρων 13 έως 17 του ν.3296/2004, διαχειριστικών περιόδων που έκλεισαν από 1.1.2008 έως και 31.12.2009, υπάγονται στην περαίωση, υπολογιζόμενου στο οικείο Εκκαθαριστικό Σημείωμα ποσού φόρου εισοδήματος ίσου με το 1/2 του ελάχιστου ποσού της παραγράφου 11 του άρθρου 6.
1.2. Εξαιρέσεις
Δεν υπάγονται στη διαδικασία της περαίωσης, όπως ορίστηκε με τις διατάξεις του τελευταίου νόμου, οι παρακάτω υποθέσεις :
- οι υποθέσεις για τις οποίες δεν έχει υποβληθεί μέχρι 31/8/2010 εμπρόθεσμη ή εκπρόθεσμη αρχική δήλωση φόρου εισοδήματος για κάποια από τις ανέλεγκτες χρήσεις, καθώς και οι επόμενες αυτής,
- κάθε υπόθεση, η ανέλεγκτη χρήση στην οποία τα δηλωθέντα ακαθάριστα έσοδα είναι μεγαλύτερα του ποσού των είκοσι εκατομμυρίων (20.000.000) ευρώ ή του αντίστοιχου ποσού σε δραχμές και όλες οι επόμενες αυτής χρήσεις,
- οι υποθέσεις των επιχειρήσεων για τον έλεγχο των οποίων έχουν συγκροτηθεί Ειδικά Συνεργεία Ελέγχου καθώς και οι υποθέσεις των μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα αλλοδαπών ή ημεδαπών νομικών πρόσωπων δημόσιου ή ιδιωτικού δικαίου, στα οποία περιλαμβάνονται και τα κάθε είδους ιδρύματα,
- από κάθε υπόθεση η ανέλεγκτη χρήση για την οποία υφίσταται παράβαση Κ.Β.Σ. για έκδοση πλαστού φορολογικού στοιχείου ή προκύπτει αναμφισβήτητα από δελτίο πληροφοριών ή από άλλα στοιχεία ή έγγραφα η έκδοση τέτοιου στοιχείου και όλες οι επόμενες αυτής χρήσεις,
- οι υποθέσεις των επιχειρήσεων που είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών,
- οι υποθέσεις φορολογίας πλοίων, ακίνητης περιουσίας, μεγάλης ακίνητης περιουσίας, μεταβίβασης ακινήτων και κληρονομιών, δωρεών, προικών και γονικών παροχών, ενιαίου τέλους ακινήτων, ειδικού φόρου επί των ακινήτων, φόρου αυτόματου υπερτιμήματος και τέλους συναλλαγής,
- οι αγρότες του ειδικού καθεστώτος του άρθρου 41 του Κώδικα Φ.Π.Α.
- οι υποθέσεις για τις οποίες έχουν υποβληθεί συμπληρωματικές δηλώσεις σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 6 του Ν. 2753/1999 (με εξαίρεση τις προηγούμενες ή επόμενες χρήσεις αυτών για τις οποίες υποβλήθηκαν οι συμπληρωματικές δηλώσεις),
- οι υποθέσεις επιτηδευματιών φυσικών προσώπων τα οποία, με βάση τα στοιχεία του περιουσιολογίου έτους 2008, υπόκεινται σε φορολόγηση για την ακίνητη περιουσία.
- Υποθέσεις που αφορούν δηλώσεις οι οποίες έχουν υπαχθεί στις διατάξεις των άρθρων 13 έως 17 του Ν. 3296/2004 των διαχειριστικών περιόδων που έκλεισαν έως 31/12/2007 και δεν περιλαμβάνονται στις επιλεχθείσες προς έλεγχο δηλώσεις σύμφωνα με τις 110/5944/1845/ΔΕ-Α/ΠΟΛ 1130/2007(ΦΕΚ 2217Β) και 1028045/1232/ΔΕ-Α/ΠΟΛ 1035/2009 (ΦΕΚ 503 Β΄) Α.Υ.Ο.Ο.
1.3. Ειδικές προϋποθέσεις
Περαιώνεται υποχρεωτικά η πρώτη κατά σειρά ανέλεγκτη και οι συνεχόμενες με αυτή ανέλεγκτες υποθέσεις που υπάγονται στη ρύθμιση.
Επιτρέπεται η περαίωση ορισμένων, μόνο, από τις ανέλεγκτες υποθέσεις που υπάγονται στη ρύθμιση, με την επιφύλαξη των παραπάνω.
Με την περαίωση των ανέλεγκτων υποθέσεων φόρου εισοδήματος και λοιπών φορολογικών αντικειμένων μπορεί να περαιώνονται τα εκκρεμή προσωρινά φύλλα ελέγχου ή πράξεις, καθώς και οι εκκρεμείς αποφάσεις επιβολής προστίμου που αφορούν τις υποθέσεις αυτές.
2.1. Υπολογισμός του φόρου
Για τον υπολογισμό του φόρου τα δηλωθέντα ακαθάριστα έσοδα πολλαπλασιάζονται με συντελεστή δύο τοις εκατό (2%) για όλα τα επαγγέλματα, με εξαίρεση αυτά που αφορούν δραστηριότητες με Κωδικούς Αριθμούς Δραστηριότητας (Κ.Α.Δ.), οι οποίοι αντιστοιχούν στους παρακάτω Κωδικούς Αριθμούς των Μοναδικών Συντελεστών Καθαρού Κέρδους, για τα οποία τα δηλωθέντα ακαθάριστα έσοδα πολλαπλασιάζονται ως εξής:
α) με συντελεστή επτά τοις χιλίοις (7‰):
Κ.Α. 4214: έμπορος (πρατήριο) βενζίνης και πετρελαίου
Κ.Α. 4214 α: έμπορος (πρατήριο) πετρελαίου θέρμανσης (εκτός του Κ.Α. 4235)
Κ.Α. 5402: πρατήριο χονδρικής πωλήσεως προϊόντων καπνοβιομηχανίας
Κ.Α. 5402: έμπορος προϊόντων καπνοβιομηχανίας χονδρικώς,
β) με συντελεστή δώδεκα τοις χιλίοις (12‰):
Κ.Α. 4235: έμπορος πετρελαίου θέρμανσης (διανομή κατ΄ οίκον)
Κ.Α. 4235: έμπορος - μεταπωλητής πετρελαίου θέρμανσης (εκτός του Κ.Α. 4214 α),
γ) με συντελεστή ένα τοις εκατό (1%):
Κ.Α. 8301: πρακτορείο τουρισμού και ταξιδίων (προμήθεια από πωλήσεις εισιτηρίων)
Κ.Α. 8301 α: πρακτορείο τουρισμού και ταξιδίων (προμήθειες από πώληση αεροπορικών εισιτηρίων μέσω τρίτων ή προς ναυτιλιακές επιχειρήσεις)
Κ.Α. 8302: πρακτορείο τουρισμού και ταξιδίων (έσοδα από οργάνωση τουρισμού εσωτερικού ή εξωτερικού)
Κ.Α. 8303: πρακτορείο τουρισμού και ταξιδίων (προμήθειες από οργανωμένο τουρισμό από το εξωτερικό).
Το ποσό που προκύπτει σύμφωνα με την προηγούμενη παράγραφο πολλαπλασιάζεται με συντελεστή προοδευτικότητας ανάλογα με τα δηλωθέντα ακαθάριστα έσοδα ως εξής:
Ακαθάριστα έσοδα | Συντελεστής προοδευτικότητας |
έως και 150.000 ευρώ | 1 |
Από 150.001 ευρώ έως και 300.000 ευρώ | 1,05 |
Από 300.001 ευρώ έως και 600.000 ευρώ | 1,10 |
Από 600.001 ευρώ έως και 1.200.000 ευρώ | 1,15 |
Από 1.200.001 ευρώ έως και 3.000.000 ευρώ | 1,20 |
Από 3.000.001 ευρώ έως και 6.000.000 ευρώ | 1,25 |
Από 6.000.001 ευρώ και άνω | 1,30 |
Στο τελικό ποσό που προκύπτει από τους ως άνω υπολογισμούς επιβάλλεται φόρος :
· με συντελεστή είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) για τις Α.Ε. και Ε.Π.Ε
· με συντελεστή είκοσι τοις εκατό (20%), για τις λοιπές επιχειρήσεις.
2.2. Προσαύξηση φόρου λόγω παραβάσεων
Το ποσό του φόρου προσαυξάνεται αν υπάρχουν παραβάσεις ή επιβαρυντικά στοιχεία ως εξής:
· Κατά είκοσι τοις εκατό (20%) στις παρακάτω περιπτώσεις :
α) μη τήρηση ή μη διαφύλαξη οποιουδήποτε θεωρημένου Βιβλίου Κ.Β.Σ., είτε βασικού είτε πρόσθετου,
β) μη επίδειξη των θεωρημένων Βιβλίων σε έλεγχο,
γ) ανακριβή τήρηση Βιβλίων ως προς τα έσοδα ή μη καταχώρηση εσόδων,
δ) ανακριβή τήρηση Βιβλίων ως προς τις αγορές και τις δαπάνες ή μη καταχώρηση αγορών και δαπανών,
ε) ανακριβή τήρηση πρόσθετων Βιβλίων ή σε μη καταχώρηση δεδομένων που επηρεάζουν τα έσοδα ή τις αγορές ή τις δαπάνες,
στ) τήρηση Βιβλίων κατώτερης της προβλεπόμενης από τον Κ.Β.Σ. κατηγορίας,
ζ) ανακρίβεια απογραφής ως προς την ποσότητα ή την αξία,
η) έκδοση αθεώρητου στοιχείου Κ.Β.Σ. μη καταχωρημένου στα Βιβλία,
θ) μη διαφύλαξη εκδοθέντος ή ληφθέντος φορολογικού στοιχείου,
ι) καταχώρηση στα Βιβλία ανύπαρκτων αγορών ή δαπανών,
ια) έκδοση ή σήμανση στοιχείου από μη νόμιμο φορολογικό μηχανισμό που δεν καταχωρήθηκε στα Βιβλία,
ιβ) μη αναγραφή του είδους των αγαθών,
ιγ) μη σύνταξη Απογραφής ή Ισολογισμού,
· Κατά σαράντα τοις εκατό (40%) στις παρακάτω περιπτώσεις :
α) μη έκδοση ή έκδοση ανακριβούς στοιχείου που προβλέπεται από τον Κ.Β.Σ. ή υπουργική απόφαση χωρίς να προσδιορίζεται η αξία,
β) μη λήψη ή λήψη ανακριβούς στοιχείου που προβλέπεται από τον Κ.Β.Σ. ή υπουργική απόφαση χωρίς να προσδιορίζεται η αξία,
γ) μη έκδοση ή μη λήψη ή σε έκδοση ή λήψη ανακριβούς στοιχείου, η οποία προκύπτει αναμφισβήτητα από δελτίο πληροφοριών ή άλλο στοιχείο ή έγγραφο, χωρίς να προσδιορίζεται η αξία,
· Κατά εξήντα τοις εκατό (60%) στην περίπτωση :
- έκδοσης ή λήψης εικονικού φορολογικού στοιχείου ή νόθευση τέτοιου στοιχείου, η οποία προκύπτει αναμφισβήτητα από δελτίο πληροφοριών ή άλλο στοιχείο ή έγγραφο, χωρίς να προσδιορίζεται η αξία.
2.3 Αποκρυβείσα φορολογητέα ύλη
Αν υπάρχει αποκρυβείσα φορολογητέα ύλη, στην παρ. 6 του άρθρου 6 του προβλέπεται στο άρθρο 8 του Ν.3888/2010 προβλέπεται ειδική προσαύξηση για τον υπολογισμό του ποσού του φόρου.
Συγκεκριμένα, η αποκρυβείσα φορολογητέα ύλη πολλαπλασιάζεται με συντελεστή 15% και το ποσό που προκύπτει προστίθεται στο ποσό που προκύπτει από τον πολλαπλασιασμό των δηλωθέντων ακαθαρίστων εσόδων με το συντελεστή 2% ή 7%ο ή 12%ο ή 1% αναλόγως.
Περαιτέρω το άθροισμα που προκύπτει πολλαπλασιάζεται με τον οικείο συντελεστή προοδευτικότητας που αναφέρεται πιο πάνω και επί του γινομένου επιβάλλεται φόρος με τον οικείο συντελεστή φόρου 20% ή 25% (για ΑΕ, ΕΠΕ). Ο φόρος προσαυξάνεται κατά:
α) 40%, αν υπάρχει αποκρυβείσα φορολογητέα ύλη που αφορά:
i) την απόκρυψη ποσού εσόδων ή αγορών ή δαπανών από παράλειψη έκδοσης ή λήψης φορολογικού στοιχείου ή
ii) την απόκρυψη ποσού εσόδων ή αγορών ή δαπανών από έκδοση ή λήψη ανακριβούς ως προς την αξία φορολογικού στοιχείου ή
iii) την καθαρή αξία ληφθέντος φορολογικού στοιχείου, εικονικού ως προς το πρόσωπο του αντισυμβαλλόμενου ή
β) 60% αν υπάρχει αποκρυβείσα φορολογητέα ύλη που αφορά την καθαρή αξία εκδοθέντος εικονικού φορολογικού στοιχείου ή ληφθέντος φορολογικού στοιχείου εικονικού ως προς τη συναλλαγή ή φορολογικού στοιχείου που έχει νοθευθεί. Σε περίπτωση μερικώς εικονικού φορολογικού στοιχείου ως αξία λαμβάνεται η αξία της εικονικότητας.
Σημείωση : όταν υπάρχει αποκρυβείσα φορολογητέα ύλη η οποία αφορά στην απόκρυψη εσόδων, το ποσό της απόκρυψης προστίθεται στα δηλωθέντα εκαθάριστα έσοδα προκειμένου να προσδιορισθεί ο Συντελεστής Προοδευτικότητας που θα ληφθεί υπόψη.
Παράδειγμα
Επιχείρηση με δηλωθέντα ακαθάριστα έσοδα 149.000 ευρώ και αποκρυβείσα φορολογητέα ύλη 5.000 ευρώ. Ως Συντελεστής Προοδευτικότητας (Σ.Π), θα ληφθεί υπόψη το 1,05, διότι τα ακαθάριστα έσοδα για την κατάταξη στην κλίμακα του Σ.Π είναι 154.000 ευρώ (δεύτερο κλιμάκιο 150.001€ έως και 300.000€).
2.4 Σύγκριση ποσοστών προσαύξησης φόρου.
Αν υπάρχει αποκρυβείσα φορολογητέα ύλη και παραβάσεις ΚΒΣ ή λοιπά επιβαρυντικά στοιχεία που επαυξάνουν το φόρο, για την προσαύξμηση του φόρου ισχύουν τα μεγαλύτερα ποσοστά προσαύξησης μεταξύ αυτών που αναφέρονται στις παρ. 2.2 και 2.3, ανάλογα με την περίπτωση.
2.5 Μη υποβολή εκκαθαριστικής δήλωσης ΦΠΑ
Αν για κάποια από τις ανέλεγκτες χρήσεις δεν έχει υποβληθεί εκκαθαριστική δήλωση ΦΠΑ, το ποσό του φόρου που προκύπτει, προσαυξάνεται κατά 10%. Το ποσό που προκύπτει από την προσαύξηση δεν μπορεί να είναι κατώτερο από 200 ευρώ και προστίθεται στο φόρο που προκύπτει βάσει των υπολογισμών που αναφέρονται στις παρ. 2.2, 2.3, 2.4 ή το ελάχιστο ποσό φόρου της επόμενης παραγράφου 2.6.
2.6 Ελάχιστα ποσά φόρου
Αν από τον υπολογισμό του φόρου κατά τις προηγούμενες παραγράφους δεν προκύπτει φόρος ή προκύπτει ποσό μικρότερο από τα παρακάτω, τότε λαμβάνεται το ποσό ως εξής :
α) τριακόσια (300) ευρώ, προκειμένου για μη υπόχρεο ή επιτηδευματία που δεν τήρησε Βιβλία ή τήρησε Βιβλία πρώτης κατηγορίας του Κ.Β.Σ.
β) πεντακόσια (500) ευρώ, προκειμένου για επιτηδευματία που τήρησε Βιβλία δεύτερης κατηγορίας του Κ.Β.Σ.. Εφόσον πρόκειται για ελεύθερους επαγγελματίες τα αντίστοιχα ποσά φόρου ορίζονται σε επτακόσια (700) ευρώ.
γ) επτακόσια (700) ευρώ, προκειμένου για επιτηδευματία που τήρησε Βιβλία τρίτης κατηγορίας του Κ.Β.Σ.. Εφόσον πρόκειται για ελεύθερους επαγγελματίες τα αντίστοιχα ποσά φόρου ορίζονται σε χίλια (1.000) ευρώ.
Σημείωση : Για υποθέσεις των διαχειριστικών περιόδων που έκλεισαν από 1/1/2008 έως και 31/12/2009, που υπήχθησαν στις διατάξεις του αυτοελέγχου των άρθρων 13 έως 17 του ν. 3296/2004, υπολογίζεται στο οικείο Εκκαθαριστικό Σημείωμα ποσό φόρου εισοδήματος ίσο με το 1/2 του ελάχιστου ποσού.
2.7 Ζημία
Ζημιά που προκύπτει από τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος της τελευταίας περαιούμενης χρήσης δεν μεταφέρεται για συμψηφισμό με τα θετικά εισοδήματα των επόμενων χρήσεων σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, εφόσον η χρήση αυτή ή κάποια από τις τέσσερις(4) προηγούμενες χρήσεις βαρύνεται με παράβαση Κ.Β.Σ. ή άλλο επιβαρυντικό στοιχείο που επαυξάνει το φόρο ή με αποκρυβείσα φορολογητέα ύλη.
3. Παραδείγματα υπολογισμού φόρου εισοδήματος περαίωσης Ν.3888/2010
1. Ομόρρυθμη εταιρεία με βιβλία Β Κατηγορίας, δεν έχει υπαχθεί στις διατάξεις του αυτοελέγχου, περαιώνει τις χρήσεις 2007, 2008 και 2009.
Ακαθάριστα έσοδα 2007 : 300.000
Ακαθάριστα έσοδα 2008 : 350.000
Ακαθάριστα έσοδα 2009 : 400.000
Υπολογισμός φόρου
Φόρος 2007 : 300.000 * 2% = 6.000 ευρώ * 1,05* 20% = 1.260
Φόρος 2008 : 350.000 * 2% = 7.000 ευρώ * 1,10* 20% = 1.540
Φόρος 2009 : 400.000 * 2% = 8.000 ευρώ * 1,10* 20% * 1,10 = 1.760
Τα ποσά αυτά υπερβαίνουν τα ελάχιστα ποσά φόρου.
2. Ανώνυμη εταιρεία περαιώνει τις χρήσεις 2008 και 2009.
Ακαθάριστα έσοδα 2008 : 800.000
Ακαθάριστα έσοδα 2009 : 900.000
Υπολογισμός φόρου
Φόρος 2008 : 800.000 * 2% = 16.000 ευρώ *1,15 * 25% = 4.600
Φόρος 2009 : 900.000 * 2% = 18.000 ευρώ *1,10 * 25% = 5.175
Τα ποσά αυτά υπερβαίνουν τα ελάχιστα ποσά φόρου.
Νικόλαος Παπαγιάννης, οικονομολόγος ΑΜΙΑ, συνεργάτης επιστημονικής Ομάδας Epsilon Net
